„Patrząc na flagę państwową dociekliwy umysł widzi nie tylko flagę, lecz samo państwo i niezależnie od jego symboli i insygniów widzi na fladze przede wszystkim formę rządów, pryncypia, prawdy i historię narodu, który jej używa”. The American FlagHenry Ward Beecher (1813-1887).
Polskie barwy narodowe symbolizują wielkie wspólne dzieło naszych przodków – tradycje Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Widniejąc na fladze państwowej są jednym z bardzo ważnych elementów tożsamości narodowej. Nasi przodkowie podjęli w czasie Powstania Listopadowego znamienną uchwałę, która legła u podstaw naszych barw narodowych. Uznali potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni łączyć się Polacy. I tak na posiedzeniu Izby Poselskiej w dniu 7 lutego 1831 roku postanowiono:
Artykuł 1. Kokardę Narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym.
Artykuł 2. Wszyscy Polacy, a mianowicie Wojsko Polskie te kolory nosić mają w miejscu gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były.
Nasze barwy narodowe kształtowały się na przestrzeni wielu stuleci i mają, jako jedne z nielicznych na świecie, pochodzenie heraldyczne. Wywodzą się one z dwóch herbów: Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Biel pochodzi od bieli Orła, będącego godłem Polski i bieli Pogoni, rycerza galopującego na koniu, będącego godłem Księstwa Litewskiego. Oba te godła znajdowały się na czerwonych tłach tarcz herbowych. Na fladze biel jest u góry, ponieważ w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż kolor tła.
Ustanowione przez Izbę Poselską w 1831 roku barwy szybko przyjęły się w wojsku oraz upowszechniły się wśród naszego społeczeństwa. Po upadku powstania zostały przejęte od wojska i stały się symbolem państwa, które nie istniało i własnością narodu, który pod tymi barwami walczył o swą niepodległość. Łączyły wszystkich Polaków. Tych mieszkających w zaborze austriackim, pruskim, czy rosyjskim jak i tych wywiezionych na Sybir, czy będących na emigracji w różnych krajach świata. Stały się prawdziwie narodowe.
Pierwszy raz masowo polskie biało-czerwone flagi pojawiły się w Warszawie 3 maja 1916 roku z okazji 125. rocznicy Konstytucji. Komitet organizacyjny przypomniał ustawę z 1831 roku i dawał praktyczną radę aby z rosyjskiej flagi wyciąć błękitny środkowy pas, zszyć górny biały pas z dolnym czerwonym i tak powstanie polska flaga.
Nasze barwy symbolizują największe dokonanie naszych przodków w pokojowym zjednoczeniu Europy. Ponad 600 lat temu 14 sierpnia 1385 roku w Krewie została zawarta unia polsko-litewska, w wyniku której 4 marca 1386 roku został Królem Polski Wielki Książę Litewski Jagiełło. Powstał wtedy nowy herb Rzeczpospolitej. Przez prawie 400 lat tym herbem była czwórdzielna czerwona tarcza na której przemiennie znajdował się Orzeł Biały i Litewska Pogoń.
Rzeczpospolita, która na obszarze ok. miliona kilometrów kwadratowych umożliwiała godny byt ludziom mówiącym kilkunastoma językami, wyznającym kilkanaście religii, nie była terenem 30-letniej wojny religijnej, która przeorała Europę w XVII wieku, ani nocy św. Bartłomieja. Warto o tym pamiętać teraz kiedy jesteśmy w Unii Europejskiej i oby ona również kierowała się podobnymi zasadami które przyświecały naszym przodkom.
W książce „Pamięć i tożsamość” Jan Paweł II tak pisze:
„….Historycznie polskość ma za sobą bardzo ciekawą ewolucję. Takiej ewolucji nie przeszła prawdopodobnie żadna inna narodowość w Europie. Naprzód, w okresie zrastania się plemion Polan, Wiślan i innych, to polskość piastowska była elementem jednoczącym: rzec by można, była to polskość „czysta”. Potem przez pięć wieków była to polskość epoki jagiellońskiej: pozwoliła ona na utworzenie Rzeczypospolitej wielu narodów, wielu kultur, wielu religii. Wszyscy Polacy nosili w sobie tę religijną i narodową różnorodność. Sam pochodzę z Małopolski, z terenu dawnych Wiślan, silnie związanych z Krakowem. Ale nawet i tu, w Małopolsce – może w Krakowie bardziej niż gdziekolwiek – czuło się bliskość Wilna, Lwowa i Wschodu.”
Żądanie przywrócenia naszym barwom treści historycznej wyszło od zwykłych obywateli z małej nadmorskiej wioski Międzywodzia na Wyspie Wolin. Byli pomysłodawcą Dnia Flagi i z ich inspiracji Klub poselski PO IV kadencji (2004) podjął poselską inicjatywę ustawodawczą i 2 maja stał się świętem państwowym – Dniem Flagi Rzeczpospolitej Polskiej. W PRL-u w tym dniu zdejmowano po 1 maja flagi państwowe, aby nie były eksponowane w dniu zniesionego święta Konstytucji 3 Maja. W tym dniu, w 1945 roku, żołnierze polscy zawiesili biało-czerwony sztandar na kolumnie Siegessaule w Berlinie w czasie zdobywania miasta.
Polskie biało-czerwone barwy narodowe są naszym dziedzictwem narodowym dlatego o tym przypominamy, bez zbytniej megalomanii ale także bez kompleksów bo duma jest poparta wiedzą historyczną. Przypominamy, że od 10 kwietnia 2004 roku każdy może wywieszać flagę narodową nie tylko z okazji świąt państwowych, narodowych czy lokalnych, ale także z okazji uroczystości i wydarzeń z życia prywatnego.
W barwach narodowych jest używana również kokarda (nie mylić z kotylionem), która jest kolistą rozetką złożoną z dwóch kolorowych wstążek. Średnica kokardy narodowej powinna wynosić od 4 cm do 6 cm i składać się z dwóch okręgów białego centralnego (serce) oraz okalającego go czerwonego (kolor – cynober). Zgodnie z heraldycznym znaczeniem barw kokarda odwzorowuje godło Królestwa Polskiego: białego orła na czerwonym polu.
2 maja jest również Dniem Polonii i Polaków za Granicą – obchodzonego od 2002 roku, ustanowionego przez Sejm RP w dowód uznania dla Polonii i Polaków za ich dorobek i wkład w odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w celu potwierdzenia więzi z Ojczyzną i jedności wszystkich Polaków na świecie.
Mamy tak bogatą historię, że każdy wybór wydarzeń godnych upamiętnienia osobistym wywieszeniem flagi narodowej będzie za krótki. W walce o niepodległość flaga narodowa odegrała ogromną rolę, a i teraz jej wywieszanie jest ważne dla zachowania pamięci i spoistości narodowej. Odzyskaną niepodległość trzeba pielęgnować a flagę warto wywieszać zarówno będąc w Polsce, jak i będąc poza jej granicami.
Kolory niebieski, biały i czerwony istniejące na różnych flagach oznaczają w każdym przypadku co innego. To samo dotyczy polskich biało-czerwonych barw narodowych. Nie można więc interpretować symboliki naszych barw w sposób uniwersalny pozbawiając ich specyficznej polskiej tradycji. Należy więc połączyć tak nasze barwy narodowe by były symbolem tradycji Unii polsko-litewskiej i przemówiły pełnym głosem do Polaków jak i do świata. Jesteśmy to winni sobie samym, naszym dzieciom i wnukom.
Józef Piłsudski powiedział :
„Kto nie ceni i nie szanuje swej przeszłości, nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości.”
I dlatego: BĄDŹ DUMNY – WYWIEŚ FLAGĘ!