W tym roku w ramach Zimy w Warce pragniemy przedstawić dzieciom Akademię Superbohaterów. To wyjątkowy projekt realizowany wspólnie z Fundacją Nauka. To Lubię! Każdego dnia będziemy przedstawiać inną ważną postać, której odkrycia i wynalazki wpłynęły na rozwój różnych dziedzin nauki i życia.
Przedstawiamy:
Kazimierz Prószyński (1875 – 1945)
Operator filmowy, inżynier, reżyser i wynalazca. Człowiek, bez którego rozwój kinematografii byłby dużo wolniejszy.
Od dziecka interesował się fotografią, jednak momentem przełomowym było zobaczenie obrazu konia umieszczonego na obracającym się kole (zoetrop), co powodowało złudzenie ruchu. Zainspirowało to Prószyńskiego do zajęcia się kinematografią.
Pierwsze wynalazki zaczął tworzyć już w czasie studiów w Belgii, m.in. przyrząd do składania czasopism, nakładania opasek i adresowania. Najbardziej jednak fascynował go film. Ulepszony przez Prószyńskiego biopleograf rozwiązywał problem rozedrganego i migotającego obrazu. Poprzez rzucanie obrazu naprzemiennie udało się zlikwidować przerwy w wyświetlaniu spowodowane przesuwaniem taśmy.
Kontynuował pracę przy wyeliminowaniu dwóch najbardziej nurtujących go problemów, czyli migotania światła oraz drgania obrazu podczas projekcji filmów. Jego nowe rozwiązanie polegało na zastosowaniu obturatora, czyli przesłony z trzema szczelinami, aby wypadkowe migotanie było niezauważalne. Drugi problem wyeliminował, udoskonalając urządzenie przesuwające taśmę filmową. Urządzenie szybko się przyjęło i zostało wprowadzone do użytku w kinach.
Ogromnym przełomem w kinematografii, którego dokonał Prószyński była konstrukcja aeroskopu ,,Oko” pierwszej przenośnej kamery bez statywu, która stabilizowała obraz za pomocą umieszczonego w niej żyroskopu. Była ona mniejsza, lżejsza i mniej wrażliwa na wstrząsy, co pozwalało na filmowanie na żywo. Kamera została wykorzystana do nagrania koronacji króla Jerzego V, a także pomagała reporterom w dokumentowaniu działań podczas I wojny światowej.
Po odzyskaniu niepodległości zamieszkał i pracował w Warszawie. Zginął w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. Zabrał ze sobą aparat ,,Oko” i szkice najnowszych konstrukcji, jednak wszystko zaginęło.
Zajęcia poświęcone postaci Kazimierza Prószyńskiego będą odbywały się w Gminnej Instytucji Kultury Dworek na Długiej w piątek 24 lutego. Będą to ostatnie zajęcia i będzie to ostatni Superbohater przedstawiony podczas ferii. W tym dniu na zakończenie zajęć nagrany zostanie film przedstawiający wszystkie 10 postaci omawianych podczas ferii. Odbędą się również warsztaty plastyczne – będziemy tworzyć kolorowe obrazy z ryżu.