700 lat temu, 16 czerwca 1321 roku książę mazowiecki Trojden I potwierdził nadanie młyna na rzece Pilicy klasztorowi dominikanów w mieście Warce. Jest to najstarsze źródło historyczne określające Warkę jako miasto.
Z okazji jubileuszowego roku 2021 w Urzędzie Miejskim powstaje „Panteonu Bohaterów Warki”. Uroczystego odsłonięcia portretu księcia Trojdena I dokonali: Burmistrz Warki Dariusz Gizka, Wiceburmistrz Teresa Knyzio, autor portretu Sławomir Ragan oraz dyrektor Gminnej Instytucji Kultury „Dworek na Długiej” Andrzej Zaręba.
Jest to już 13 bohater zaprezentowany w wareckim Ratuszu, obok (alfabetycznie): księdza Marcelego Ciemniewskiego, Stefana Czarnieckiego, Karol August Freyer, Aleksandra Gajewskiego, Adam Jarzębski, Władysława Kononowicza, Wiktora Krawczyka, Władysława Luberta, Józefa Manczarskiego, Józefa Pułaskiego, Kazimierza Pułaskiego oraz Mikołaja Zieleńskiego.
Książę czerski Trojden I od początku XIV wieku władał nad znaczną częścią Mazowsza. Od 1313 roku książę warszawski i liwski. Był synem księcia mazowieckiego Bolesława II i wnukiem Siemowita I. Ze względów politycznych zawarł związek małżeński z ruską księżniczką Marią, córką księcia halickiego. Badania archeologiczne wskazują, że to właśnie książę Trojden I mógł być budowniczym średniowiecznego grodu w Czersku. Utrzymywał kontakty z królami polskimi: Władysławem Łokietkiem i Kazimierzem Wielkim. Tak opisuje księcia kronikarz: Pan łagodnego charakteru, lubiący pokój i miłujący swych poddanych, podnosił miasta w swem księstwie, umocnił je, zabudowywał i zabezpieczał od napadu warownemi murami. Wiele mu winne Czersk, pierwotna jego stolica i Warka…
To właśnie dokument sygnowany przez księcia Trojdena w 1321 r. jest najstarszym zachowanym źródłem historycznym, potwierdzającym prawa miejskie Warki. I to w Warce, w nieistniejącym już dziś klasztorze oo. Dominikanów, został pochowany zmarły w 1343 r.
W 1859 r., z inicjatywy Piotra Wysockiego, szczątki księcia Trojdena wraz z prochami innych przedstawicieli dynastii Piastów mazowieckich przeniesiono ze zrujnowanego klasztoru dominikańskiego do krypty pod kościołem Matki Bożej Szkaplerznej w Warce, gdzie spoczywają do dzisiaj.
